Παρακολουθώντας τη συζήτηση στα sites γίνεται προφανές ότι η παχυσαρκία αντιμετωπίζεται όχι απλώς ως μια παρέκκλιση από το κανονικό(?), αλλά ως απειλή για την ίδια την υπόσταση του έθνους (εδώ μπαίνουμε στην ευγονική και τις εθνικιστικές υστερίες των απανταχού δικτατόρων όπου το έθνος αποκτά ένα συλλογικό σώμα και η κατάσταση του απειλείται από το μη φυσιολογικό/τερατώδες). Η πασυσαρκία ανάγεται σε αδυναμία του ατόμου να ανταποκριθεί στις φυσιολογικές διατροφικές επιταγές (ξέρετε που οι μαμάδες όλους/ες μας μεγάλωσαν με ρόκα παρμεζάνα στο τραπέζι μας, την χωριάτικη με τις βούτες του ψωμιού, ούτε που να τις ακούσουν) και στις επιταγές του lifestyle για φυσική δραστηριότητα άσκηση και χαρά (ξέρετε, που οι μπαμπάδες μας όλη μέρα χτυπιόντουσαν με το σκουώς και τα σαββατοκύριακα κάναν κάνυονινγκ, ενώ το καφενείο, τον καναπέ και το γήπεδο ούτε να τα δούν στα μάτια τους), άρα, και οι προτάσεις για την αντιμετώπισή της είναι παρεμβατικές στον τρόπο ζωής των ατόμων, αφορούν σε μεθόδους φροντίδας του εαυτού (τις οποίες ο σοφός και όχι ξεχασμένος παππούς Foucault ονομάζει τεχνικές του εαυτού), στην πραγματικότητα μεθόδους αυτοεπιτήρησης, αυτοελέγχου και εντέλει αυτοπειθάρχησης (οι μεταμοντέρνες κοινωνίες δεν έχουν ανάγκη πρωτόγονες μεθόδους αστυνόμευσης και επιβολής, στην ουσία προάγουν ως μεθόδους καθυπόταξης μια σειρά από όλο και πιο άυλους περιορισμούς, οι οποίοι όπως στην περίπτωση της παχυσαρκίας, αφορούν στο σώμα).
Η διαρκής συζήτηση για την παιδική παχυσαρκία (γενικόλογη και χωρίς στοιχεία για το πόσο κοινωνικά ταξική είναι, καθώς όσο χαμηλότερη η κοινωνική τάξη, τόσο μεγαλύτερο το ποσοστό υπέρβαρων παιδιών) μεταθέτει την ευθύνη για την αντιμετώπισή της στο σχολείο, στην ήδη επιβαρυμένη με την πειθάρχηση του παιδικού σώματος Φυσική αγωγή, με την οποία ο μαθητής καλείται να (με τις κυριολεκτικές και μεταφορικές έννοιες του όρου) ενσωματώσει τις αρχές του καπιταλισμού (η οικονομική παραγωγή έχει ανάγκη από υγιή σώματα, εύρωστα και σε θέση να αντεπεξέρχονται στις συνθήκες εργασίας), να αποδεχτεί την έννοια της εξουσίας, της υποταγής σε αυτήν. Η επίθεση στο σωματικό μέγεθος, δεν είναι παρά μια άμυνα απέναντι στο σώμα του υπέρβαρου παιδιού (μελλοντικού υπέρβαρου ενήλικου) που φανερώνει μια περιφρόνηση (και μια αποτυχία του συστήματος να το εντάξει) στην κοινωνία των "υγειών" μελλοντικών εργαζόμενων.
Κύριο εργαλείο στην προπαγάνδα κατα της παχυσαρκίας είναι η απεικόνιση των υπέρβαρων σωμάτων ως αποκρουστικά σε σύγκριση με τα λεπτότερα σώματα, σε συνδυασμό με την απαρίθμηση τρομολάγνων στατιστικών για τη (γενικόλογη) διασύνδεση της παχυσαρκίας με θανάτους (στην πραγματικότητα, ως παράγοντας επιβάρυνσης σε περιπτώσεις θανατηφόρων ασθενειών, αλλά αυτό δεν αναφέρεται παρά στις υποσημειώσεις) και την παρουσίαση ερευνών όπου μόνο στην τελευταία σειρά του άρθρου αναφέρεται ότι είναι υπό επαλήθευση και ότι η παχυσαρκία μπορεί να συνδεθεί μόνο παραγοντικά με ασθένειες όπως ο καρκίνος). Ωστόσο (αφήνοντας στην άκρη τις ιατρικές κριτικές, όπου δεν έχω τις γνώσεις, ή τη φιλοδοξία να αντικρούσω) η οπτική της (στρατηγικά απεχθούς) απεικόνισης δε φανερώνει παρά τις προκαταλήψεις της εποχής απέχοντας από τα πληθωρικής σάρκας γυμνά του Schiele, του Renoir, ή του ακόμα νεώτερου (και πιο εμμονικού με τα πληθωρικά σώματα) Bottero, όπου το παχύσαρκο δεν είναι επ' ουδενί αποκρουστικό ή αντιαισθητικό.
Η απέχθεια που δημιουργείται μέσω της κουλτούρας του λεπτού σώματος, η οποία έχει φτάσει στην αντίπερα όχθη με άπειρες διατροφικές διαταραχές όπως η νευρική ανορεξία ή η βουλιμία φέρνει ως φυσικό επακόλουθο την πολυδάπανη κοσμετική με ακόμη ριζικότερες παρεμβάσεις στο σώμα, το οποίο μετατρέπεται σε έναν καμβά απεικόνισης του "ιδανικού" όπως το πρεσβεύει ο υγειινολογικός λόγος της καταναλωτικής κοινωνίας. Μιας κοινωνίας που σου ζητά να καταναλώσεις τα πάντα αλλά απαιτεί να αυτοπειθαρχήσεις και να μη χρησιμοποιήσεις ότι αποκτάς ως καταναλωτής....Μιας κοινωνίας που αφού σου ζητήσει να καταναλώσεις οτιδήποτε θα σε οδηγήσει στην παχυσαρκία, μετά (σε ένα κλίμα μετάθεσης της ευθύνης στο άτομο) θα σε εξευτελίσει για την αδυναμία σου και θα απαιτήσει (με αμφιλεγόμενης χρηματοδότησης έρευνες) να καταναλώσεις τώρα και τις υπηρεσίeς απίσχνασης (φαρμακευτικές, αισθητικές, γυμναστικές και λοιπά καλούδια της υγειινολογικής αγοράς) ώστε να επανέρθεις (υγιής και άρα δριμύτερος/η) στη φυσιολογική κατανάλωση και να αισθανθείς ένας/μια ανανήψας/α, ένας/μια μετανοών/ουσα...
Εν τω μεταξύ (ούτε που το είχα προσέξει, καθώς ήμουν απασχολημένη με τη Μετεωρίτη να γιορτάζουμε την παγκόσμια μέρα των ζυμαρικών και να αποκρούουμε τις επιθέσεις που δεχόταν από τον Ίνδικτο και τους πατσαδοφάγους - μπλιέξ) η 24/10 είναι η παγκόσμια μέρα κατά της παχυσαρκίας. Άλλη μια ευκαρία (όπως όλες αυτές οι απεχθείς "παγκόσμιες ημέρες") ώστε να στιγματιστούν οι υπέρβαροι, να κατηγοριοποιηθούν ως μια μειοψηφική ομάδα για την οποία χρειάζονται ειδικά μέτρα ώστε να επιστρέψει στο "κανονικό". Μια ομάδα την οποία η κρατούσα κουλτούρα (κυρίως) κατηγορεί (ακριβώς) για έλλειψη αυτοπειθαρχίας (και γιατί παρακαλώ, ο Σχορτσιανίτης πρέπει να αδυνατίσει για να συνάδει με το θεωρούμενο φυσιολογικό σώμα του αθλητή?) και αδυναμία (άρνηση?) αυτορύθμισης και αυτοπειθάρχησης (πως ακριβώς βελτιώνομαι ως άτομο αν παραλείψω το παγωτό μου?). Η "παράδοση" στην πολυφαγία αντιμετωπίζεται περίπου ως αντίστοιχη της σεξουαλικής ασυδοσίας (ασυδοσία που εγώ προσωπικά βρίσκω επιθυμητότατη, αλλά o περιρρέων πουριτανισμός και καθωσπρεπισμός καταδικάζoυν) και ο παχύσαρκος θεωρείται όχι απλώς παρεκκλίνων αλλά ακόμα και έκφυλισμένος...
Το ποστ φυσικά δεν πρέπει να ερμηνευτεί ως απόρριψη της φυσικής άσκησης ή της προσπάθειας για διατήρηση μιας όσο το δυνατό καλύτερης υγείας, άλλα ως διαμαρτυρία για τις υπερβολές, τον στιγματισμό και την στοχοποίηση των ατόμων με ζητήματα βάρους (μα καλά, δεν μπορεί να το ράψει το ρημάδι το στόμα του? και γιατί να το ράψει ρε παλλικάρια?). Και για να μην πλακώσετε, ισχυριζόμενοι/ες ότι το ζήτημα είναι προσωπικό, να σας διαβεβαιώσω ότι έχω δείκτη μάζας σώματος 21 (ούαου!).
Απλά αναρωτιέμαι (και ταυτόχρονα, απορρίπτω το) κατά πόσο η εξουσία στις διάφορες μορφές της υπόρρητα επιτηρεί, και στη συνέχεια χρήσιμοποιεί το βάρος, το σωματικό μέγεθος και την αυτοεικόνα (και ένα σωρό άλλα στοιχεία της προσωπικής μας ζωής, όπως το τι θεωρείται φυσιολογικό σεξουαλικά, τι θεωρείται φυσιολογικό ψυχολογικά κ.α) για να επεμβαίνει και να ρυθμίζει στις ζωές μας ?
|