"H ομορφιά του παρελθόντος είναι το αποτέλεσμα, όχι ο λόγος της νοσταλγίας"
Μ. Foucault

Κυριακή 20 Ιουνίου 2010

...Τραγούδια λὲς ἀθῶα?

Λοιπόοοον, τι λέγαμε?
Α, ναι! το νήμα και πώς να το ξαναπιάσετε... Με τον μόνο τρόπο που υπάρχει: μια καινούργια εμφάνιση, μια διαφορετική φιλοσοφία και ένα ποστ του ασχέτου, όπου δώσ' του κλώτσο να γυρίσει παραμύθι (όχι και τόσο, αλλά πάντως άκαιρο) ν' αρχινήσει.... Μια φορά κι έναν καιρό ήμουν...
Εγώ, που (λέω ότι) έχω μια φίλη Κρητικιά το γνωστόν και μη εξαιρετέον νατασάκιον, το οποίο γελά κάπου στα δυτικά προάστια και ξεσηκώνομαι εγώ στα (όσο να πεις) βόρεια προάστια (που το πάω άραγε?). ...
Τελευταίως (λέω ότι) απέκτησα κι έναν φίλο Κρητικό, τον Χ. ο οποίος ψιθυρίζει στο γραφείο του κι ενημερώνομαι για τα καθέκαστα εγώ στο τέρμα του ορόφου (που το πάω άραγε??)
Επίσης (λέω ότι) έχω επί δεκαπέντε συναπτά έτη ένα κολητό βάσανο που σπούδασε στην Κρήτη (και γι αυτό κατέχει όλα, και όταν λέμε όλα εννοούμε όλα τα χαρακτηριστικά των κρητικών του πείσματος και της απειθαρχίας συμπεριλαμβανομένων) την Α., η οποία μονίμως ξεσηκώνεται για διάφορες σταυροφορίες, προτζεκτ και δραστηριότητες, που μαντέψτε ποιος πληρώνει αμα τη εγκαταλείψει τους: ΕΓΩ! (μα τέλος πάντων που το παώ?)
Το πάω στον Ψαραντώνη... εκεί το πάω. Στον Ψαραντώνη που η Α. αποφάσισε ότι είναι το απόλυτο must του φεστιβάλ Αθηνών, Βύρωνος, Πέτρας ει μη και Αβινιόν και Σάλτσμπουργκ κι έτσι βρέθηκα χαλεπήν νύχτα εις το Ηρώδειον, σε συναυλία Ψαραντώνη Αγγελάκα περιτριγυρισμένη από νεαρόκοσμο (ανέβαζα το μέσο όρο ηλικίας... ΔΕΝ σας λέω τίποτα) και άπειρους, άπειρους ΑΠΕΙΡΟΥΣ Κρητικούς (ΠΟΥ στην οργή βρέθηκαν ΤΟΣΟΙ Κρητικοί?) με χαρακτηριστική προφορά (αυτό με το ότι διατηρούν την προφορά τους είναι ακόμη ένα χαρακτηριστικό των κρητικών που με αφήνει άφωνη κάθε, μα κάθε φορά) και ακόμα χαρακτηριστικότερη συμπεριφορά. Κι εκεί αποκαλυπτικώ τω τρόπω κατενόησα τις εξής αλήθειες σχετικά με την Κρήτη, τους Κρητικούς και τους φίλους μου:
  1. Οι Κρητικοί έχουν τη φασαρία μέσα στο αίμα τους....Μπορούν να γίνουν αντιληπτοί (Να, αγάπη μου, αυτός είναι ένας Κρητικός) από τη χαρακτηριστική μεγαλοφωνία τους, ασχέτως μέρους, ώρας και συνθηκών (Ήρθε, άρα, η ώρα να ζητήσω συγγνώμη από το Νατασσάκιον, τον Χ. και την Α. για κάθε φορά που τους παρότρυνα να μιλούν, γελούν, διαφωνούν, θυμώνουν πιο χαμηλόφωνα, στην ουσία δλδ, τους ζητούσα να πάνε ενάντια στη φύση τους.). Ένα ολόκληρο Ηρώδειο ήταν μια φωνή. όπου Κρητικός (σηκωνόταν από το αριστερό πάνω διάζωμα και) καλούσε Κρητικόν (διαγώνια εις κάτω δεξιόν διάζωμα) χωρίς (φυσικά)τη χρήση κινητού(τι να το κάμω σύντεκνε το κινητόν, αφού θωρώ τονε) και εκείνος τον αντιλαμβανόταν !!!!!!!!!!!!!!!!!!
  2. Οι Κρητικοί έχουν την τσικουδιά στο αίμα τους (Δεν είμαι σίγουρη, μήπως η τσικουδιά ΕΙΝΑΙ το αίμα τους) και γι αυτό είναι ικανοί να την περάσουν λαθραία παντού (και όταν λέμε παντού εννοούμε ΠΑΝΤΟΥ, του Ηρωδείου συμπεριλαμβανομένου) διότι δεν είναι νοητή διασκέδαση, ακρόαση, μυσταγωγία με τον Ψαραντώνη, ζωντανό θρύλο και απόκοσμο ον, να παίζει τις λύρες του (αλήθεια σας λέω έπαιξε με πολλές. Δεν ξέρω μην του έσπαγαν από την κακομεταχείριση, όπως του Χέντριξ οι κιθάρες) χωρίς πιώμα και τους θεατοακροατές ντίρλα!!!!!!
  3. Οι Κρητικοί έχουν την τραγωδία και την υπερβολή στο αίμα τους... Όπου ο Ψαραντώνης στο πρώτο μέρος της συναυλίας (δεν τραγουδά, ακριβώς αλλά) ως Φήμιος με τη συνοδεία λύρας αφηγείται μια κρητική παραλογή, μια τραγική ιστορία (μπροστά στην οποία το "Τραγούδι του νεκρού αδερφού" είναι αριστοφανική κωμωδία, ένα επεισόδιο του Χοντρού Λιγνού) με ένα μαύρο καβαλάρη καβάλα σ' ένα μαύρο άλογο, που φορά ένα μαύρο πουκάμισο και τον κατατρέχει μια ακόμη πιο μαύρη μοίρα που τον οδηγεί στον φόνο της αγαπημένης του και συνεκδοχικά στην απόλυτη δυστυχία (απόσπασμα στο βίδεον). Κι εκεί που εγώ (ως άσχετη αστομεγαλωμένη και αμύητη) λέω: ε, δεν είμαστε με τα καλά μας.... Φωνή (όρα αλήθεια νούμερον 1) ουρανομήκης ακούγεται: ΕΙΣΑΙ Ο ΔΙΑΣΣΣΣΣ!!!!! και το Ηρώδειο σείεται από τα χειροκροτήματα αποδοχής (των αποδέλοιπων Κρητικών και μη, αλλά ωστόσο μυημένων) αφήνοντάς με άναυδη!!!!!!!!!! Και τελευταία αλήθεια:
  1. Οι Κρητικοί έχουν και το έπος μέσα στο αίμα τους. Πρέπει να ζουν πάντα με πάθος, πάντα σε εξέγερση, πάντα επιθυμώντας να ξεπεράσουν κάποιο όριο, παντα επιθυμώντας να καθυποτάξουν έναν εχθρό (Έτσι εξηγείται το ότι όταν τελείωσαν -ή δεν τους επιτρεπόταν- να σκοτώνονται στον τόπο, τους πήγαν να σκοτωθούν στη Μακεδονία, στη Θράκη και δεν θυμάμαι πού αλλού, όπουτέλος πάντων υπήρχε νταβαντούρι και θανατικό, αναταραχή και σκοτωμός ). Σ' αυτό το πλαισιάκι, ο Ψαραντώνης, θεωρώντας τη μουσική υλική πραγματικότητα, θέλει να κάνει το σώμα του ένα μ' αυτή, είναι σίγουρος (ΣΙΓΟΥΡΟΤΑΤΟΣ) ότι μπορεί να κάνει ένα το σώμα του ενα μ΄αυτήν, χτυπιέται και αδυνατεί να κατανοήσει γιατί, γιατί μα γιατί ΔΕΝ γίνεται ένα με αυτή, αγανακτεί και παλεύει να εξαϋλωθεί, να φύγει σαν νότα, να πετάξει πάνω από τα κεφάλια μας ενώ ταυτόχρονα και αντίστροφα πασχίζει να καθυποτάξει αυτή την άτιμη τη μουσική που του διαφεύγει, να τη δέσει στη γη, να την λιώσει κάτω απ τη φτέρνα του στιβαλιού του, να τη συντρίψει και να την επιστρέψει στα σωθικά του...

Η περι ης ο λόγος συναυλία με έκανε να κατανοήσω επίσης ότι η ομογενοποίση λαδιού με νερό, είναι δύσκολη κι ίσως όταν πετυχαινει να είναι η ευτυχέστερη των συγκυριών και η τέχνη να βρίσκει τη δικαίωσή της, αλλά στο Ηρώδειο αυτό ΔΕΝ συνέβη παρά σε ένα μικρό βαθμό. Ο κόσμος χεροκρότησε (καθώς πολλοί από αυτούς, ειδικά οι νεαρότεροι, πρέπει να ήρθαν, βασικά, για να τον ακούσουν) ζεστά, πολύ ζεστά τον Αγγελάκα, αλλά για τον Ψαραντώνη έριξε το Ηρώδειο κάτω. Κι εγώ (που παρεμπιπτόντως θεωρώ τον Αγγελάκα σημαντικό ποιητή και όχι απλό τραγουδοποιό) θα αναρωτιέμαι πάντα αν δυο στιγμές της συναυλίας υπήρξαν ή ίσως τις δημιούργησε η καχυποψία μου και η συνήθεια μου να παρατηρώ τα σώματα ανιχνεύοντας μηνύματα που πιθανά και να μην εκπέμπουν.



Ξεκινά, λοιπόν, ο καλός τραγουδοποιός με αναφορά στους θανάτους στη φλοτίλα που μετέφερε βοήθεια στη Γάζα λέγοντας ότι η σιωπή είναι συνενοχή και γι αυτό το πρώτο τραγούδι που θα έλεγαν από κοινού με τον Δία (όρα αλήθεια νο 3) θα ήταν αφιερωμένο στο γεγονός.... Όλα καλά ως εδώ και μπράβο του και μπράβο του Ψαραντώνη (αν υποθέσουμε ότι ο Δίας είχε ακριβή εικόνα της πραγματικότητας στη γη) και μπράβο και εμάς ως κοινού που συμμετέχουμε σε συναυλίες με προβληματισμένους καλλιτέχνες. Πλην όμως ξεκινώντας ο Ψαραντώνης τη θεϊκή του λύρα ο κόσμος, σχεδόν με εξαρτημένο αντανακλαστικό, ξεκινά να χτυπά ρυθμικά παλαμάκια κι ο Αγγελάκας, θεωρώντας απαραίτητη προϋπόθεση για το hommage τη σιωπή (που έχει οριστεί ως συνενοχή, αν ενθυμείστε λίγο παραπάνω) κάνει νόημα στο κοινό να σταματήσουν..... ορίζοντας ως συμμετέχουσα στο πένθος μόνο την ακοή, αντε και την όραση? (Εγώ στοιχηματίζω ότι οι κρητικοί τραγουδούν τους νεκρούς τους, όπως οι Μανιάτες ή οι Ηπειρώτες, μη σου πως θα τους συνοδεύουν με ριζίτικα και λύρες στις τελευταίες τους κατοικιές, συμμετέχοντας στο πένθος με όλο τους το σώμα) Και το κοινό σταμάτησε και στο τέλος τους χειροκρότησε αλλά (εμένα μου φάνηκε ότι) δεν του το συγχώρησε.
Και προχωρά η συναυλία και το κοινό χειροκροτά και φτάνει άσμα μοιρασμένο στους δυο καλλιτέχνες και ξεκινά ο Ψαραντώνης τη θεϊκή του λύρα και προχωρά να τραγουδά και φυσικά (όρα αλήθεια νούμερον 4) ξεχνά την πρόβα (αν υποθέσουμε οτι μπορεί να κάνει πρόβα για ντουέτο ο Ψαραντώνης) και συνεχίζει να τραγουδά εκεί που πρέπει να τραγουδήσει ο έντεχνος... Και ο έντεχνος κάνει την ιεροσυλία: ακουμπά τον Δία και ο Θεός (ίσως και λίγο ξαφνιασμένος) σταματά για να συνεχίσει ο Αγγελάκας και να ολοκληρώσουν μαζί. Κι αυτό ήταν το τελευταίο άσμα και ο κόσμος χειροκρότησε ζεστά, αλλά το ατόπημα της προσπάθειας να μπει σε αυλάκι ο Ποταμός (ΜΕ φαίνεται -που λένε και στο εξωτικό Ντεπώ την πατρίδα του Ινδίκτου) σημειώθηκε στο συλλογικό υποσυνείδητο.
Και (γι αυτό είμαι σίγουρη) δεν έχει σημασία ποιο τραγούδι, ποια τραγούδια είπε ο Ψαραντώνης, αφότου έφυγε ο Αγγελάκας. Σημασία έχει ότι αυτό που πίεζε τα διαζώματα, η επιβολή μιας θεωρίας της τέχνης που προσπαθούσε να εντάξει ότι έβρισκε ανένταχτο στους κανόνες της (καλλιτέχνες, εκτέλεση και κοινό).... που προσπαθούσε να βρει κανάλι να χωρέσει το πρωτεϊκό της τέχνης του Ψαραντώνη και την ανταπόκριση σε αυτό με το ένστιχτο (και ουχί καθόλου με τη λογική και την παιδεία) του κοινού.... που προσπαθούσε να λειάνει τις αδρές γραμμές της μουσικής του Δία και την πρωτόγονη σχεδόν σωματική ανταπόκριση των θεατών-ακροατών, τράβηξε τη βαριά σκιά του πάνω από τις κερκίδες και το Ηρώδειο σειόταν στην αρχή, στη μέση στα ρεφραίν και στα τελειώματα των τραγουδιών.
Και όλο αυτό το τεράστιο (έχω πολλά λόγια τελικά μέσα μου)ποστ επιστροφής δεν μπορεί παρά να είναι αφιερωμένο στους φίλους μου από την Κρήτη (λόγω καταγωγής ή λόγω επιλογής) και φυσικά αφορμή για να ομολογήσω δημοσίως ότι η συναυλία των Αγγελάκα, Ψαραντώνη (που εγώ ήξερα μόνο ως θρύλο δεν είχα ακούσει ποτέ και δεν είχα δει ποτέ live) με έκανε να αλλάξω για πάντα την άποψή μου για την τέχνη.
Τέλος:
νατασάκιον, Χ , Α. και άγνωστε συνθεατή έχετε δίκιο:
Ο ΨΑΡΑΝΤΩΝΗΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΔΙΑΣ

14 σχόλια:

MenieK είπε...

Τραγούδια λὲς ἀθῶα σὰν μικρὸ παιδί;
Ἄν ναὶ τότε μπορεῖς νὰ 'ρθεῖς
Ἐσένα θέλω μόνο καὶ σὲ περιμένω.
(Κεφάλας Ηλίας, Προτροπές, Λουλούδια και αγαπημένες)

Stratos Bacalis είπε...

Με συγκίνησες μεσημεριάτικα! Καλώς όρισες!

νατασσΆκι είπε...

Με δεδομένο ότι δεν ακούς τέτοια μουσική, και δεν το ξέρεις... άκου Plz αυτό
http://www.youtube.com/watch?v=c3DwbNTmTvI

(χμμμ.. σε βλέπω να διαφωνείς με τον Πασχαλίδη -εκείνος λέει ότι ο Ψαραντώνης είναι "το μόνο που τον σώνει" το Δία...)
:)))

(εγώ γιατί δεν ήμουν στη συναυλία;;;;;)
(στην επόμενη, θα σε πάρω να πάμε παρέα ;) )


Στα σοβαρά τώρα, την τελευταία φορά που είδα τον Ψαραντώνη -άνευ Αγγελακα- ήταν στο Λυκαβηττό, και το κλίμα ήταν περίπου έτσι. Αλλά εμένα μου φάνηκε... φυσιολογικό :)υγ. οκ, το καταλάβαμε όλοι : φωνάζουμε πολύ, αλλά είναι η φύση μας!!!!
:ppp

Φιλιά
μου είχαν λείψει τα σεντόνια σου
πάω να δω με την ησυχία μου τα βιντεάκια τώρα, να πιω και καμιά ρακή ;)

νατασσΆκι είπε...

(κι επειδή η δεύτερη ανάγνωση είναι πάντα καλύτερη από την πρώτη...)
σου έχω απαντήσεις:
(χο χο χο)

Οι Κρητικοί στην Αθήνα είναι όντως άπειροι -και απίστευτα οργανωμένοι. Έχουν συλλόγους σχεδόν σε κάθε γειτονιά, οργανώνουν εκδρομές, χορούς, γλέντια,πατούν σταφύλια (που φέρνουν από το νησί) και φτιάχνουν ρακή (φυσικά!), ψωνίζουν από καταστήματα με κρητικά προϊόντα ή που οι ιδιοκτήτες τους είναι Κρητικοί, και αναγνωρίζονται μεταξύ τους πανεύκολα (μπορεί να είναι η ρακή που ρέει στο αίμα, θα σε γελάσω :p)

1. Δεκτή η συγνώμη σου -είπαμε, είμαστε μεγαλόκαρδοι κι ευγενικοί ;)

2.Στη δουλειά μου, που ξέρεις ότι είναι ένας απλός εμπορικός χώρος, το πρώτο που θα δεις πάνω στη βιβλιοθήκη -σε βολική και περίοπτη θέση- είναι μπουκαλάκι με ρακή (και με την εντολή από το μπαμπά να είναι Πάντα γεμάτο) και ποτηράκια γύρω του, ώστε να είναι πρόχειρα σε κάθε περίσταση και κάθε στιγμή της μέρας. Αυτό σου λέω, μόνο.

3. ......
(ασχολίαστο, τι να πω; )

4. Η εικόνα του Ψαραντώνη που προσπαθεί να "γίνει" μουσική, "να την λιώσει κάτω απ τη φτέρνα του στιβανιού του", είναι τόσο όμορφα γραμμένη, που δε μπορώ να πω κουβέντα -είναι ακριβώς έτσι... Γι' αυτό τον λατρεύουμε τόσα χρόνια (η υπερβολή, είπαμε, είναι στο αίμα μας)

*Εγώ στοιχηματίζω ότι οι κρητικοί τραγουδούν τους νεκρούς τους, όπως οι Μανιάτες ή οι Ηπειρώτες, μη σου πως θα τους συνοδεύουν με ριζίτικα και λύρες στις τελευταίες τους κατοικιές, συμμετέχοντας στο πένθος με όλο τους το σώμα
Ακριβώς έτσι -γιατί, γίνεται κι αλλιώς;;;;;!!!!!!

υγ. Τελικά μπορεί και να είναι ο Δίας, και να μας το κρύβει...
:)

Φιλιά

Ανώνυμος είπε...

μια μαντινάδα, απ' τις παλιές, και του Ψαραντώνη:
Απόψε κάτης θα γενώ
τα δώματα να πιάσω
κι όπου μου πούνε: "να ψι, ψι"
εκειά θα πάω να κάτσω.

(κάτης=γάτος)

ο "Χ"

Unknown είπε...

Δεν είν' οι σύντεκνοι βρε, εσύ έχεις καλή ακοή!!!

:ppp

MenieK είπε...

@νατασσάκι μου, είδες πόσο γρήγορα μαθαίνω... είπα έστω μια φορά χθες σσσστ? ούτε μια

@Χ και καθόλου ανώνυμε:
Ωραία που περνουμ'εδά
όλο το παρεάκι
σύρε και φέρε μάστορα
ακόμ'ενα ρακάκι!
(καλό? το γούγλισα... @νατασσάκιον μπορείς να είσαι υπερήφανη για εμένα

@καμηλιέρη, ακοή και όραση Καλως τα ξαναλέμε

@Στράτο, έτσι κι αλλιώς δεν σταματήσαμε ποτέ να τα λέμε (ευτυχώς)

Σελιτσάνος είπε...

Χαίρομαι που κατανοείτε τους κρητικούς και τους αποδεχόσαστε ως έχουν.Η γυναίκα μου εικοσιδύο χρόνια τώρα αδυνατεί...

Coco είπε...

εμά και σένα κάτι σούκαμε φαίνεται ο Ψαραντώνης, απού εφάνηκε στη δύναμη τσ΄ανάρτησης!

(έχω και γάμο τον Ιούλη, κρητικός με βραζιλιάνα, η μάνα απ΄ τη Μεσαρά!)

MenieK είπε...

@σελιτσάνε, ε, όχι και τους κατανοώ, απλά προσπαθώ να τους περιγράψω

@βραζιλιάνικο γατάκι μου, πόσο χαίρομαι που σε βλέπω ή μάλλον σε ακούω :-)

Nikos Goudanakis είπε...

Καλή αρχή.

MenieK είπε...

Γεία σου @νίκο με τα ποδοσφαιρικά σου :-)

Unknown είπε...

τέλος πάντων, τέλος πάντων! να ασχολείσαι με κρητικούς και όχι με εμένα!
τους συγχωρώ βρε παιδί μου, αυτούς τους κρητικούς, διότι έχουνε βγάλει έναν και μοναδικό. αυτόν που η φωνή του άνθισε μέσα στο πυρπολημένο δάσος 'και το δάσος άνθησε', που 'λεγε κι εκείνος ο άλλος, κάπως αλλιώς, κρητικός κι αυτός): ξυλούρη εννοώ...
την καλησπέρα μου!

MenieK είπε...

@παυλίτσα μου, αυτές οι θεϊκές φωνές πρέπει να είναι φυλογενετικά χαρακτηριστικά τσι Κρήτης